Akçakale İlçemiz

Akçakale ilçesi Şanlıurfa’ya 53 km. uzaklıkta olup yüzölçümü 1.950 km²’dir. 2016 nüfus sayımına göre ilçenin toplam nüfusu 105.132 kişidir. 1946 yılında ilçe olan Akçakale 115 mahalleden oluşan idari bir yapıya sahiptir. Deniz seviyesinden 385 m. yükseklikte olan ilçe, doğuda Ceylanpınar ve Viranşehir, batıda Suruç, kuzeyde Şanlıurfa merkez ve Harran, güneyde Suriye ile çevrilidir. Harran Ovası üzerinde kurulan Akçakale, kuzeyden güneye doğru açılan düz ve geniş bir ova görünümündedir. Harran Ovası’nı, Viranşehir Ovası’ndan kuzey-güney doğrultusunda geniş bir sıra halindeki Tektek Platoları ayırmaktadır. Ayrıca ilçenin doğusunda kuzey-güney doğrultusunda Nemrud Dağları uzanmaktadır. Bu dağların yüksekliği 600 m yi aşmamaktadır. İlçe topraklarını Fırat Nehri ile birleşen Culap ve Belih Suyu sulamaktadır. Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamındaki Aşağı Fırat Projesi içerisinde kalan Atatürk Barajı ile Urfa Tüneli ilçenin tarımsal üretimini arttırmıştır. İlçede karasal iklim hüküm sürmekte olup yazlar sıcak ve kurak, kışlar nispeten ılık ve az yağışlı geçer. İlçe ekonomisi tarıma dayalıdır. Yetiştirilen tarımsal ürünlerin başında arpa, buğday, mercimek ve pamuk gelmektedir. Atatürk Barajı nedeni ile sulama olanağının artmasından ötürü son yıllarda pamuk ekimi artmıştır. İlçe MÖ 2000’de Asurluların egemenliği altında idi. MÖ 612’de Babillilerin sınırları içerisinde kalmıştır. Daha sonra Medler ve Persler yöreye egemen olmuş, Büyük İskender’in MÖ 332’de Anadolu’daki Pers hâkimiyetine son vermesinden sonra Urfa yöresi ile birlikte Akçakale de Makedonya Krallığının egemenliği altına girmiştir. Büyük İskender’in ölümünden sonra Seleukoslar yöreye hâkim olmuş, bunu Osrhoene Krallığı ve Romalılar izlemiştir. Roma’nın 395’te ikiye ayrılmasından sonra Doğu Roma (Bizans) sınırları içerisinde kalmış, Bizanslılar ile Sasaniler arasında sık sık el değiştirmiştir. Yöre MS 640 yılında Arap-İslam akınlarını görmüş, 661 yılında Emevilerin, 750’de Abbasilerin hâkimiyeti altına girmiştir. Malazgirt Savaşı’ndan (1071) sonra Selçuklular buraya kadar uzanmıştır (1087). Urfa’nın Zengilerin eline geçmesinden sonra Urfa yöresi ile birlikte Musul Atabeylerinin eline geçmiş, daha sonra Eyyubiler ve Selçuklular arasında el değiştirmiştir. 1244 yılında Tatarlar, 1260’da ise Moğollar tarafından tahrip edilen ilçe, Yavuz Sultan Selim’in Mısır Seferi (1517) sırasında Osmanlı topraklarına katılmıştır. Osmanlı döneminde küçük bir köy niteliğindeki Akçakale’nin, Türkiye-Suriye sınırı çizilmeden önce Tel Ebyâd (Beyaz Tepe) olan ismi, 1921’de Akçakale olarak değiştirilmiştir.