Tel İdris

Harran’ın güneyinde ve hemen yanı başındaki Tel İdris’te Arkeolog Dr. Nurettin Yardımcı başkanlığında 2006 yılında yapılan arkeolojik kazılardan elde edilen bulgulara göre MÖ 7.000, günümüzden 9.000 yıl öncesinde Telidris’te Neolitik döneme ait yerleşik bir hayatın olduğu kesin olarak tespit edilmiştir. Aynı ekip tarafından Harran ve çevresinde 1983 yılından buyana yapılan yüzey araştırmalarında Harran Ovası’nda Neolitik’ten başlayarak İslam dönemine kadar çeşitli kültürlerin yaşadığı çoğu höyük olan 208 eski yerleşme yeri tespit edilmiştir. Bu bilimsel tespitten sonra MÖ III bin bilgileri çöpe atılmış ve Harran tarihi yeniden yazılamaya başlanmıştır.

Ebla tabletlerinde (MÖ 3.000) en önemli dini merkezlerden biri
olarak geçen Harran, Asur Dönemi’nde bu özelliğini korumuştur.
MÖ 3. bine tarihlenen
çivi yazılı Ebla
tabletlerinde Harran,
en önemli dini
merkezlerden biri
olarak gösterilmektedir.
Harran, Eski
Assur devrinden süre
gelen kült (din) merkezi
özelliğini hiçbir
zaman kaybetmemiştir. Harrandaki Sin Tapınağı’nda Hitit Kralı
Şuppiluliuma ile Mitanni Kralı Mattivaza arasında Ay Tanrısı
Sin ile Güneş Tanrısı Şamaş adına bir antlaşma imzalanmıştır.
Bu tapınağa Akatça “Tanrı’nın Evi” anlamına gelen E-HUL-HUL
denilmiştir. Sin Tapınağı’na ait, Babil Kralı Nabunid’in ağzından
yazılmış adak kitabelerindeki çivi yazılarının okunmasıyla, bu
tapınağın Harran’ın içine yaptırıldığı öğrenilmiştir.